Kerriepoeder
Een zeer aromatisch en smaakvol kruidenmengsel bestaande uit koriander, kurkuma, mosterd, komijn en chilipepers, ideaal voor de bereiding van authentieke, kruidige gerechten.
Kerrie is een in de keuken gebruikt mengsel van specerijen, en curry is ook wel de naam voor de daarmee bereide gerechten. In Nederland is kerrie doorgedrongen in allerlei kant-en-klare kerriesauzen en -poeders. De smaak van de vernederlandste kerrie wijkt af van de smaak in originele Indiase currygerechten.
Algemene informatie
Kerrie is een westerse standaardisering van Indiase kruidenmengsels en is niet gerelateerd aan een specifiek Indiaas gerecht. Het heeft iets van Garam Masala, een kruidenmix uit Noord India, maar lijkt meer op sambarpoeder uit Zuid-India.
Kerrie wordt vooral in India, Engeland, Pakistan, Maleisië, Suriname en Nederland gebruikt. De scherpste kerriemengsels uit India zijn afkomstig uit Madras en Kerala. In India wordt naast gele kerrie ook een rode kerrie gebruikt, waarbij de rode kleur afkomstig is van rode pepers. Over het algemeen geldt: hoe roder, hoe heter.
Deze kerrie kan ook gebruikt worden voor westerse spijzen zoals curryworst en goulash.
Achtergrond & geschiedenis
De introductie van het woord caril in de Portugese taal stamt uit 1563, volgens de eerste schriftelijke vermelding, en volgens sommige bronnen zou het voortkomen uit het Tamil en Malay woord kari (கறி), hetgeen ‘saus’ betekent.
Het is mogelijk dat het woord in de Portugese taal ingevoerd werd door de woordvorm Karil in het Kannada, een taal vandaag de dag nog gebruikt in Goa. Het woord curry is opgenomen in het Engels in 1598, mogelijk naar het Portugese caril.
De toepassing van kerrie in de Indonesische keuken is door de Indonesiërs van India overgenomen. Via Indonesië is het gebruik van kerrie in Nederland terechtgekomen. Migranten uit India en Indonesië brachten het naar Suriname.
In supermarkten in Engeland en tegenwoordig ook steeds meer in Nederland zijn naast poeders ook kerriepasta’s verkrijgbaar die de Indiase curry veel dichter benaderen. Een globale schaal van scherpteaanduidingen is: Mild, Curry, Madras, Vindaloo, Phall. De laatste twee worden voor ongetrainde westerlingen niet aanbevolen, maar ook een kerrie Madras zoals geserveerd in een Indiaas of Pakistaans restaurant is vele malen heter dan de potjes ‘Madras’-poeder in de Nederlandse supermarkt. In Engeland zijn vooral in de omgeving van Birmingham de ‘Balti’-gerechten populair, een Brits-Indiase specialiteit gekenmerkt door een vrije stijl en het ruime gebruik van verse korianderbladeren (‘Mehti’).
Ook in de Thaise keuken wordt kerrie gebruikt maar de meeste Thaise currygerechten (Thais: kaeng) zijn niet gemaakt met kerriepoeder maar van mengsels van verse kruiden en specerijen die zeer afwijken van de specerijen in de curriesvan het Indisch subcontinent. Alleen de kaeng kari is vergelijkbaar en wordt in Thailand dan ook gezien als een Thaise adaptatie van een Indiase kerrie.
De meeste currygerechten in de Indonesische keuken zijn ook niet vergelijkbaar met de Indiase curries. Ook hier zijn de ingrediënten meestentijds verse kruiden en specerijen. Maleisië kent meer gerechten waarin kerriepoeder wordt gebruikt, één en ander doordat er, vergeleken met Indonesië, verhoudingsgewijs veel mensen wonen van Indiase en Sri Lankese afkomst. Japan en China (met name Hongkong) hebben hun eigen varianten op Indiase curries. In deze currygerechten wordt Indiase kerriepoeder gekookt in een bouillon en daarna gebonden met bijvoorbeeld maïszetmeel. kruiden toegevoegd aan het mengsel, tijdens het koken, aan de smaak van een bepaalde persoon aan te passen.